Total Rewards cho Gen Z: Khi “Lương Tinh Thần” Trở Thành Yếu Tố Cạnh Tranh Mới

Trong bối cảnh đó, khái niệm Total Rewards (Tổng đãi ngộ) – bao gồm lương, phúc lợi, công nhận, phát triển sự nghiệp và môi trường làm việc – trở thành mô hình quan trọng. Đặc biệt, nhóm lao động trẻ chú ý nhiều hơn đến những yếu tố phi vật chất thường được gọi là “lương tinh thần”. bên cạnh lương thực nhận.

1. Lương cạnh tranh vẫn quan trọng, nhưng minh bạch mới là yếu tố quyết định

Nhiều nghiên cứu chỉ ra Gen Z là thế hệ thực tế, quan tâm đến các dữ liệu thị trường và thường xuyên so sánh mức thu nhập trung bình trước khi nhận offer. Tuy nhiên, điều khiến thế hệ này khác biệt nằm ở yêu cầu minh bạch trong chính sách lương.

Không ít doanh nghiệp vẫn sử dụng cơ chế điều chỉnh lương dựa trên cảm tính, hoặc không công bố Salary Range cho từng vị trí. Điều này khiến Gen Z dễ mất niềm tin.

Theo khảo sát từ Glassdoor 2024, 79% Gen Z cho biết họ đánh giá cao doanh nghiệp minh bạch về cấu trúc lương và cơ hội tăng lương, thậm chí sẵn sàng từ chối công việc có mức lương cao hơn nhưng thiếu minh bạch.

2. Financial Wellness: Khi phúc lợi tài chính trở thành nhu cầu thiết yếu

Trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tăng cao và không ít người trẻ phải đối mặt với áp lực tài chính ngay từ khi mới đi làm, khái niệm Financial Wellness (Sức khỏe tài chính) trở thành một phần quan trọng trong gói phúc lợi hiện đại.

Báo cáo PwC Employee Financial Wellness Survey 2024 cho thấy:

• 76% Gen Z gặp căng thẳng tài chính hàng tháng
• 30% lo ngại không đủ tiền chi trả các chi phí cố định.

Các doanh nghiệp bắt đầu triển khai nhiều hình thức hỗ trợ như:

Theo các chuyên gia nhân sự, những chính sách này có khả năng tăng mức độ hài lòng và giảm stress tài chính, từ đó cải thiện năng suất lao động.

3. Sức khỏe tinh thần: “Lương tinh thần” định hình lựa chọn nghề nghiệp của Gen Z

Khác với thế hệ trước, Gen Z ưu tiên những môi trường làm việc không gây kiệt sức, không micro-management và có khả năng lắng nghe.

Theo báo cáo The Workforce Institute 2024, 57% Gen Z từng cân nhắc nghỉ việc chỉ vì cảm thấy không được công nhận hoặc không có tiếng nói trong tổ chức.

Doanh nghiệp đang triển khai nhiều giải pháp nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe tinh thần, bao gồm:

• Chương trình hỗ trợ nhân viên (EAP): tư vấn tâm lý, pháp lý và tài chính.
• Mental Health Day: 1–2 ngày nghỉ riêng để phục hồi tinh thần.
• Giảm họp, hạn chế email ngoài giờ nhằm bảo đảm ranh giới giữa công việc và cuộc sống.

Nhiều công ty cho biết việc bổ sung "lương tinh thần" giúp giảm đáng kể tình trạng kiệt sức và tăng mức độ gắn kết của nhân viên trẻ.

4. Hybrid và tính tự chủ trở thành “chuẩn mực mới”

Một xu hướng khác được ghi nhận là mong muốn làm việc linh hoạt. Khảo sát LinkedIn Workforce Report 2024 cho thấy 87% Gen Z muốn làm việc hybrid hoặc remote ít nhất 2–3 ngày/tuần.

Không chỉ dừng lại ở mô hình hybrid, Gen Z kỳ vọng được trao quyền tự chủ:

• Tự quyết thời gian vào làm (giờ linh hoạt).
• Đánh giá theo kết quả đầu ra thay vì thời gian có mặt.
• Hạn chế giám sát liên tục.

Điều này tạo ra áp lực cho doanh nghiệp trong việc xây dựng hệ thống đánh giá hiệu suất dựa trên output, nhưng đồng thời mở ra cơ hội tăng năng suất nhờ trao quyền phù hợp.

5. Doanh nghiệp cần nhìn Total Rewards như một chiến lược dài hạn

Từ những phân tích trên, có thể thấy rõ rằng Total Rewards hiện nay không chỉ dừng lại ở lương – thưởng. Đối với Gen Z, gói đãi ngộ lý tưởng phải tích hợp:

• Lương minh bạch & cạnh tranh
  
• Phúc lợi tài chính linh hoạt
  
• Chính sách chăm sóc sức khỏe tinh thần
  
• Môi trường linh hoạt & trao quyền
  
• Con đường phát triển rõ ràng
  Từ những thay đổi về kỳ vọng của Gen Z, Total Rewards đang trở thành chiến lược quan trọng giúp doanh nghiệp xây dựng môi trường cạnh tranh và giữ chân nhân sự.

Theo đó, doanh nghiệp cần xem Total Rewards không chỉ là chi phí, mà là đầu tư dài hạn vào nguồn nhân lực. Mô hình này giúp giảm tỷ lệ nghỉ việc, tăng mức độ gắn kết nội bộ và góp phần hình thành văn hóa làm việc bền vững

Gen Z đang định hình lại tiêu chuẩn về đãi ngộ trong thị trường lao động. Bên cạnh lương cạnh tranh, thế hệ này ưu tiên những yếu tố phi vật chất như sức khỏe tinh thần, sự linh hoạt và cảm giác được công nhận. Doanh nghiệp muốn giữ chân lực lượng lao động trẻ cần chủ động cập nhật và tái thiết kế chiến lược Total Rewards để phù hợp với bối cảnh mới.