F&B: Cơ Hội Việc Làm Thực Tế Cho Sinh Viên Mới Ra Trường – Một Lựa Chọn Sáng Giá So Với Các Ngành Truyền Thống
Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, nhiều sinh viên mới ra trường đang đối mặt với bài toán khó: học đúng ngành nhưng lại thất nghiệp hoặc làm trái ngành. Ngành F&B – vốn từng bị đánh giá thấp về “danh giá” – đang dần lột xác, trở thành một trong những ngành có khả năng tạo việc làm cao và lộ trình phát triển nghề nghiệp rõ ràng, đặc biệt đối với lực lượng lao động trẻ.
Đào Tạo Chuyên Môn: Từ Lý Thuyết Đến Thực Tiễn Nhanh Chóng
Khác với các ngành như tài chính, ngân hàng hay marketing – nơi sinh viên cần tích lũy nhiều năm kiến thức lý thuyết và kinh nghiệm thực tập – ngành F&B lại mang đến:
- Thời gian đào tạo ngắn, tập trung vào kỹ năng thực hành: các khóa học nghề đầu bếp, barista, bartender, quản lý F&B chỉ mất từ 3 đến 12 tháng là có thể ra nghề.
- Chi phí đào tạo hợp lý hơn, không cần bằng đại học để bắt đầu sự nghiệp, nhưng vẫn có cơ hội thăng tiến lên quản lý hoặc mở mô hình kinh doanh riêng.
Ví dụ: Nhiều barista nổi tiếng tại các chuỗi cà phê lớn hiện nay không có bằng đại học nhưng đã trở thành chuyên gia đào tạo, trưởng bộ phận R&D đồ uống hoặc mở quán cà phê riêng.
Cơ Hội Việc Làm Thực Tế Cao Hơn Nhiều Ngành “Hot”
Theo báo cáo Vietnam Employment Outlook 2024 của Navigos Group:
- Tỷ lệ sinh viên ngành Tài chính – Ngân hàng sau 6 tháng tốt nghiệp nhưng chưa có việc làm lên đến 18%.
- Trong khi đó, hơn 90% học viên tốt nghiệp ngành nghề đầu bếp, pha chế, phục vụ, quản lý F&B có việc làm ngay sau 3 tháng, đặc biệt nếu thực tập tại các nhà hàng/khách sạn lớn.
Nguyên nhân:
- Ngành ngân hàng, tài chính đang dư thừa nhân lực và yêu cầu đầu vào cao (kỹ năng, tiếng Anh, bằng cấp, chứng chỉ).
- Ngành F&B đang thiếu hụt nhân sự trầm trọng, đặc biệt là tay nghề tốt và thái độ làm việc chuyên nghiệp.
Thị Trường Đang Cần Gì? Người Làm Được Việc – Không Cần Quá Nhiều Bằng Cấp
Trong khi nhiều sinh viên khối kinh tế mất thời gian săn việc trái ngành, ngành F&B mang đến sự rõ ràng: nếu có kỹ năng tốt và thái độ nghiêm túc, cơ hội việc làm và thăng tiến là rất rộng mở.
- Đầu bếp lành nghề có thể đạt mức thu nhập 15–40 triệu đồng/tháng chỉ sau 2–3 năm làm việc.
- Barista chuyên nghiệp hoặc Bartender có chứng chỉ quốc tế có thể làm việc tại khách sạn 5 sao hoặc xuất khẩu lao động sang các nước như Úc, Nhật, Dubai với thu nhập hấp dẫn.
- Với kinh nghiệm tích lũy, người lao động có thể thăng tiến lên vị trí quản lý vận hành, giám đốc chuỗi F&B, hoặc khởi nghiệp với mô hình food & drink riêng.
Thay Đổi Tư Duy Hướng Nghiệp: “Chọn Nghề Theo Nhu Cầu Thị Trường”
Một trong những vấn đề hiện nay là học sinh và phụ huynh thường chọn ngành theo trào lưu hoặc quan niệm cũ (“nghề văn phòng là ổn định”, “làm ngân hàng là sang”) thay vì dựa trên:
- Nhu cầu thực tế của thị trường lao động.
- Tính cách và sở trường của bản thân.
- Khả năng phát triển dài hạn trong nghề.
Ngành F&B không chỉ dành cho “lao động phổ thông” như nhiều người lầm tưởng. Hiện nay, đây là một ngành có hệ sinh thái nghề nghiệp chuyên nghiệp và quốc tế hóa, với các vị trí đa dạng như:
Food stylist, F&B marketing specialist, barista trainer, bếp trưởng R&D, giám đốc chuỗi, chuyên gia phát triển thương hiệu F&B, v.v.
Gợi Ý Cho Người Trẻ: Bắt Đầu Từ Nghề Thực Tế, Vững Từ Kỹ Năng
Thay vì đợi cơ hội từ những ngành “hot” đã bão hòa, người trẻ có thể cân nhắc:
- Tham gia các khóa đào tạo nghề bài bản từ các trường quốc tế như Hoa Sen, Saigontourist, hoặc trung tâm nghề uy tín.
- Bắt đầu từ vị trí nhỏ tại quán cà phê, nhà hàng, để tích lũy kinh nghiệm thực tế và kỹ năng làm việc chuyên nghiệp.
- Tập trung xây dựng thương hiệu cá nhân và thái độ nghề nghiệp – điều quan trọng hàng đầu trong ngành dịch vụ.
Ngành F&B đang là một lựa chọn nghề nghiệp có tính thực tế cao, nhu cầu lớn, lộ trình rõ ràng, và quan trọng nhất – phù hợp với nhiều đối tượng lao động trẻ không có điều kiện học đại học hoặc muốn ra nghề nhanh.
Trong bối cảnh thị trường thay đổi nhanh chóng, việc chọn ngành phù hợp với xu hướng và nhu cầu thực tế như F&B sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh và sự ổn định lâu dài hơn là chạy theo các ngành “hot” nhưng bão hòa.